بازی های فکری به هر نوع فعالیت ذهنی هدفدار که بهصورت فردی یا گروهی اطلاق می شود که بتواند تاثیرات مثبت قابل قبولی را در ذهن، روحیه، شخصیت و زندگی هر انسانی؛ بدون در نظر گرفتن عواملی مانند سن، جنس، نژاد و وضعیت جسمانی ایجاد کند و باعث تمرکز در فرد گردد. بازی های فکری در عین لذّت و شادابی موجب به چالش کشیده شدن توان فکری ، تمرکزی ، IQ و EQ فرد شود و به مرور باعث تعالی فرد در این توانایی ها می شود. بازی های فکری هر کدام به نسبت دسته بندی و نوع خود بر یک یا چند بخشاز قدرتها و توانایی های مغز و ذهن تاثیر گذار هستند. به طور مثال بازی های استراتژیک قدرت تحلیل و محاسبات، قدرت پیش بینی و حس ششم ، قدرت ریسک پذیری و … را درگیر کرد و در صورت استمرار آن باعث تقویت این بخشها در مغز و ذهن می شود.
تاثیرات بازی فکری
بازیهای فکری عموما باعث میشوند تا در ذهن خود برنامهریزی کنید، نقشه بکشید و تلاش کنید، اطلاعاتی را به خاطر بسپارید که در شکست دادن حریفان به کمکتان میآیند. وقتی که از مغزتان به اندازه کافی کار بکشید، از پیری و اختلالات حافظه و… دور خواهید ماند. هدف از انجام بازی فکری، بهبود حافظه، قدرت تفکر، افزایش سرعت انتقال و تقویت مهارتهای شناختی است. مهارتهای شناختی همان مهارتهایی است که باید برای پردازش افکارتان داشته باشید. به عبارت سادهتر، تواناییهایی که در یادگیری و حل مسأله به کمکتان میآیند. چه کودک باشید و چه بزرگسال، برای بهتر زندگی کردن باید دائما فکر کنید و تصمیم بگیرید. پس چه خوب که به کمک روشهایی مانند استفاده از بازی فکری به مغزتان کمک کنید.
طبقه بندی بازی های فکری
1.بازی های فکری صفحه ای یا رومیزی (Board Games): بازیهای رومیزی یا بازیهای تختهای به بازیهایی گفته میشود که روی یک سطح از پیش طراحی شده (کاغذی، پارچهای یا تختهای) انجام میشود. (ابلون، اتللو، کریدور و کتان)
2.بازی های فکری پازلی (Puzzle Games): بازی های پازلی ابتکار و دانش فرد را مورد سنجش قرار میدهد و قطعات با یک روش منطقی کنار هم قرار میگیرد تا راه حل صحیح پازل به دست آید. (پازل های مسطح، پازل های ۳ بعدی و روبیک)
3.بازی های اتاق فرار (Escaperoom):بازی گروهی فعالیت محوری است که در آن بازیکنان با کشف سرنخ ها، ح معماها و پردازش اطلاعاتی که از محیط دریافت می دارند در مدتی محدود به سمت هدفی مشخص حرکت می کنند.
4.بازی های کارتی (Card Games): بازی اونو، استوژیت، دکتر اکتشاف، بازی های فکری کاغذی و نوشتاری (Paper and Pencil Games): مانند سودوکو و انواع جداول کلمات
5.بازی های مهارتی حرکتی (Game of Physical Skill): مانند جنگا و برج هانوی، کاپوچینو
6.بازی های نقش آفرینی (Role-playing game): بازی است که در آن افراد نقش یک شخصیت خیالی (و بعضاً حقیقی) را به عهده گرفته و با آن به انجام بازی میپردازد.